Weggooi-test laat zien hoeveel voedsel, energie en geld in de vuilnisbak verdwijnt

Milieu Centraal en het NIBUD informeren consument over verspilling van voedsel en geven praktische milieu-informatie

Utrecht, 16 april 2002

Milieu Centraal en het NIBUD (het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) gaan vandaag van start met een nieuw onderdeel van de campagne Voorkom verspilling, koop voedsel op maat: de weggooi-test. Hiermee kunnen consumenten uitrekenen hoeveel voedsel, en daarmee ook energie en geld, in hun vuilnisbak verdwijnt. Jaarlijks gooit een gemiddeld huishouden 110 tot 165 kilo voedsel ongebruikt weg. Dit heeft een waarde van zo'n 330 euro.
Veel mensen denken dat zij zelf minder voedsel weggooien. Het weggooien van eten gebeurt immers met kleine beetjes tegelijk. Door mee te doen aan de weggooi-test krijgen huishoudens een beter beeld van hun eigen gedrag.

Weggooi-test
Deelnemers aan de weggooi-test schrijven twee weken op wat ze aan voeding in de vuilnisbak gooien. Hiervoor is een speciaal invulformulier ontwikkeld. Het totaal van die twee weken kan worden ingevuld in een rekenmodel op www.milieucentraal.nl Dit model rekent uit hoeveel kilo voedsel, energie en euro's de deelnemer op jaarbasis weggooit.
Schokkend
"Ik vind het schokkend hoeveel ik weggooi. Ik dacht veel bewuster om te gaan met voedsel", aldus een deelnemer aan de proefversie van de weggooi- test. Aan de proef deden 30 huishoudens mee, die deelname aan de test vrijwel allemaal als een uitdaging zagen. "De test heeft mij vanaf de eerste dag ertoe aangezet minder voedsel weg te gooien. Het werd in de loop van de veertien dagen een sport om te voorkomen dat voedsel bedierf en dat restjes werden weggegooid."
Internet
Voor de weggooi-test maken Milieu Centraal en het NIBUD actief gebruik van internet als campagnemedium. Via www.milieucentraal.nl en www.nibud.nl is het invulformulier te downloaden. Op de site staan verder het rekenmodel, ervaringen en praktische tips van deelnemers, discussie over verspilling van voedsel en achtergrondinformatie. Huishoudens zonder internet kunnen gebruik maken van folders, die onder meer verkrijgbaar zijn bij Milieu Centraal (tel. 0900 - 1719, € 0,15 pm) en in de informatierekken van Albert Heijn.
Milieu èn portemonnee
Het onnodig weggooien van eten is niet alleen een verspilling van het voedsel zelf maar ook van geld en van de energie die nodig is geweest voor het telen, bewerken, verpakken, bewaren en vervoeren van de voedingsmiddelen. Zuinig zijn met energie is belangrijk voor het verminderen van het broeikaseffect. Door de boodschappen wat beter te plannen, en door voor de verse voedingsmiddelen wat vaker naar de winkel te gaan, is veel verspilling te voorkomen. Dat is gunstig voor het milieu en voor de eigen portemonnee.
 

De start van de campagne 30 oktober  2001 (hoe was het ook al weer )

Veel voedsel ongebruikt in de vuilnisbak

30 oktober  2001
Milieu Centraal en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting vragen via deze campagne aandacht voor het thema voedselverspilling - een tot nog toe onderbelicht thema in de consumentenvoorlichting over voeding. De campagne start met het uitstallen van voedingsmiddelen ter waarde van 725 gulden, het bedrag dat een gemiddeld huishouden jaarlijks aan voedsel weggooit.

Steeds vaker doen mensen hun boodschappen voor de hele week. Grote voorraden van verse voedingsmiddelen zijn het gevolg. Meestal kopen huishoudens meer dan nodig is.
Uit onderzoek van Milieu Centraal en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting blijkt dat huishoudens gemiddeld 10 tot 15 procent (gemiddeld 110 tot 165 kilo per jaar) in de vuilnisbak gooien. Dit is behalve een verspilling van geld ook een verspilling van energie die nodig is geweest om het product te maken, te verpakken, te vervoeren en te bewaren. Door op maat boodschappen te doen, kunnen consumenten flink besparen op uitgaven voor voeding en is men tegelijkertijd goed bezig voor het milieu.

Voedselverspilling als nieuwe invalshoek

Het onnodig weggooien van voedingsmiddelen is dus een vorm van energieverspilling. Dit is een nieuwe invalshoek voor een milieucampagne over voeding. De aandacht van consumenten is vaak gericht op verpakkingen. Een jaarlijkse verspilling van 110 kilo voedsel staat gelijk aan de energie van 110 liter benzine. Deze hoeveelheid energie is veel groter dan de energie die nodig is voor verpakkingen. Voor veel consumenten zal dit dan ook een eye-opener zijn. Aanleiding voor Milieu Centraal en het NIBUD om dit thema bij de kop te pakken.

De campagne

Doel van de campagne is consumenten bewust te maken van de energie- en budgettaire aspecten van voedselverspilling. De aanbieding van de eerste exemplaren van de folder en brochure Voeding, milieu en budget aan het winkelend publiek vormt de aftrap van de campagne.
De brochure beschrijft vuistregels voor een energie- en milieubewust eetpatroon. Door verstandig in te kopen, voedsel op de juiste manier te bewaren en maaltijden op maat te bereiden is verspilling te voorkomen. Ook door vaker groenten van het seizoen te eten en door wat minder vlees, kaas en vis te eten wordt het eetpatroon energiezuiniger en goedkoper. Hierdoor schept de consument financiële mogelijkheden om - de vaak wat duurdere, maar minder milieubelastende - biologische producten te kopen.
Tijdens de campagne wordt op zo'n groot mogelijke schaal aandacht gevraagd voor de campagneboodschap. Zo wordt er een pagina aangeboden aan huis-aan-huisbladen, worden artikelen aangeleverd voor tijdschriften en wordt aan gemeentes en milieucentra gevraagd het campagnemateriaal te verspreiden.

Voedsel kost energie

Voordat een product in het schap van de supermarkt ligt, is er al heel wat energie 'ingestopt'. Het verbouwen van landbouwproducten kost energie. Daarnaast gaat ook energie zitten in de bewerking, het vervoer, de verpakking en het bewaren van landbouwproducten. Voorbeelden zijn brandstof voor de vrachtwagen, elektriciteit voor de koeling, energie om verpakkingsmateriaal te maken, enzovoorts. Door het kopen van producten 'verbruikt' een huishouden dus energie. Het is weliswaar een onzichtbare vorm van energieverbruik, maar wel één om bewust van te zijn. Zo kost het telen van een kilo kastomaten in de winter evenveel energie als de energie die geleverd wordt door ruim een liter benzine; hiermee kan een personenauto 18 kilometer rijden. Een kilo vlees is vergelijkbaar met twee liter benzine en een kilo sperzieboontjes ingevlogen uit Kenia staat gelijk met ruim twee liter benzine.